Shoppen door de jaren heen

Onze winkelstraat staat er zielig bij. Veel winkelpanden staan leeg. Nieuwe winkeliers durven hier niet te starten, want: “de loop zit er niet in”.
Vreemd genoeg klagen de inwoners van onze stad dat er geen leuke winkels te vinden zijn in de buurt. Vroeger was het gezelliger: we hadden V&D, dat trok mensen aan. Ze vergeten dat V&D ruim twintig jaar geleden de deuren sloot, omdat er te weinig mensen kwamen shoppen! Toen ook al.
De redenering dat het slecht gaat met de middenstand omdat veel mensen shoppen op internet, is volgens mij maar ten dele waar.
Tijden veranderen, koopgedrag verandert en besteedbaar budget verandert.

Armoede is ook niet alles…

Vroeger, vlak na de oorlog, hadden mensen heel weinig te besteden. Daar schaamde men zich niet voor, want iedereen zat in hetzelfde schuitje. Ik denk niet dat een grote winkelstraat toen bestaansrecht had. Mensen kochten alleen, als het niet anders kon, kleding omdat iets niet meer te herstellen was bijvoorbeeld.
Snoepen was niet aan de orde, de grootste zorg was dat er voor iedereen te eten was. De melkboer, groenteman, iemand met ‘garen en band’, ze kwamen allemaal langs de deur. Als er geen geld was, werd het opgeschreven. Het was dan een extra taak van de winkelier om te zorgen dat hij zijn geld kreeg. Niet iedereen leefde op de pof, het was voor sommigen een sport om te zorgen dat je met weinig geld toch alles kon betalen.

Een kleine verbetering

Toen de mensen het financieel beter kregen, veranderde het koopgedrag. Het was een mooie tijd voor de middenstand. Volgens de verhalen was er op bijna iedere hoek wel een melkboer, groenteman of slager te vinden. Van shoppen was nog geen sprake in die tijd.
De huizen werden geleidelijk wat meer aangekleed met meer dan het hoogstnoodzakelijke. Eerst de mensen met geld, die een tv kochten waar de minderbedeelden mee mochten kijken. Een wasmachine, een stofzuiger… niet meer voor te stellen dat dat luxe was. Later kon de ‘gewone man’ zich dat ook permitteren, meestal door op afbetaling te kopen. Het was wel zo, dat het zo snel mogelijk werd afbetaald. Lenen was eigenlijk een taboe.

De welvaart komt op gang

Toen veel vrouwen ook gingen werken, en niet meer zoveel tijd hadden om dagelijkse boodschappen te doen, kwamen er steeds meer supermarkten. Dit tot verdriet van de melkboer, de groenteman enzovoort. De kleine winkeltjes verdwenen. Andere winkels kwamen er voor terug: elektronica zaken, speelgoedwinkels, kledingzaken (veel kledingzaken), schoenenzaken (veel schoenenzaken) en boekwinkels. Er kon geld uitgegeven worden, omdat er werk genoeg was, en de salarissen hoger werden.

Shoppen heeft ook zijn nadelen

Het probleem van welvaart kan zijn, dat je steeds maar meer wil… Er waren genoeg mensen die iets gingen kopen, omdat de buren het ook hadden:’Als zij een grotere tv kopen, dan is die kleine van ons eigenlijk ook aan vervanging toe.’ En als dat financieel gezien niet uitkwam, kon het ook op afbetaling gekocht worden.
Als dat met één artikel gebeurt, is het misschien nog te overzien. Maar veel mensen hadden veel te laat in de gaten dat al die uitgestelde betalingen erg veel schuld betekende. Betalingen van boodschappen met de pinpas in plaats van contant geld, maakten het nog moeilijker om overzicht te houden.
Stille armoede ontstond, want er voor uitkomen dat je boven je stand leefde, dat was taboe. Hierdoor kwamen mensen steeds verder in de problemen, want hoe houd je geheim dat je bepaalde zaken niet meer kan kopen? Door te kopen met een creditcard, dan hoef je niet meteen te betalen. Duidelijk is, dat het alleen maar erger wordt op die manier. Er was weer een lening bijgekomen, dus nog meer schuld.

Beter omgaan met je geld dankzij de crisis

En toen kwam de economische crisis. Opeens is krap zitten geen taboe meer. Er zijn genoeg tv-programma’s waarin mensen uit de doeken doen hoe krap ze zitten, hoe groot de schuld is die ze in de loop van de jaren hebben opgebouwd.
De kringloopwinkels doen het goed. Nog geen tien jaar geleden was het eigenlijk alleen voor mensen die niet genoeg geld hadden om in gewone winkels te shoppen. Nu stapt iedereen (terecht!) vrolijk de winkel in, zonder enige schaamte, op zoek naar leuke koopjes. Nog steeds kopen we dingen die niet per sé noodzakelijk zijn, maar we letten beter op de prijzen.
Het is heel verstandig om niet meer geld uit te geven dan je hebt.
Daarom is de N26 debitcard een prima vervanger van de creditcard. Je kan alleen maar geld met de kaart uitgeven, dat je er zelf op gestort hebt.
Je koopt dus niet op afbetaling, je leent geen geld, je betaalt met je debitcard. Hiermee voorkom je dat je geen zicht hebt op je uitgaven, want je kan altijd online zien hoeveel geld je nog op de kaart hebt staan.

Het gevolg

Het scheelt vaak een hoop in prijs, of je in een fysieke winkel koopt, of gaat shoppen op internet. Logisch dat er daarom minder winkels bezocht worden. Minder bezoekers, minder omzet. En ook daarom ziet de winkelstraat er nu ook anders uit dan een aantal jaren geleden.
Jammer, maar vroeger is voorbij. We hebben ook geen melkboer meer op iedere hoek, ook dat lijkt me best gezellig. Het is niet rendabel meer.
Er komen ongetwijfeld weer nieuwe ondernemingen, die inspelen op de behoefte van deze tijd. Ik ben benieuwd!